Deprem Sonrası Ruh Sağlığı
Deprem dahil herhangi bir afet sonrasında nasıl bir yol izlememiz gerek?
6 Şubat 2023 tarihinde ülkemizin Güney Doğusunda yaşanan Depremlerle birlikte her vatandaşımız kalben yara aldı. Bu gibi afetlerden sonra çok iyi organizasyon olamayacağı, depremzedelerin hızlı bir şekilde destek sistemlerine erişemeyecekleri öngörüldüğü için Ruh Sağlığı Uzmanlarında çok fazla görev düşmektedir. Bu yetersizlikler içerisinde birtakım ruhsal zorluklar yaşanması olasıdır. Afet sonrasında yapılacak en önemli şey, vatandaşlarımızın geçici barınma alanlarından sabit barınma alanlarına aktarılmalarını sağlamaktır. Her ne kadar geçici barınma alanlarında vatandaşlarımızın tüm ihtiyaçlarına cevap verilmeye çalışılsa, yeterli organizasyon ve gıda sağlansa da; ortak alanlar, ortak tuvaletler, ortak banyolar ve insan kargaşası içerisinde bu bireylerin zihinlerindeki travmalarını tekrar tekrar yaşantılaması kuşkusuzdur.
10 ilimizi oldukça vahim bir tabloya iten 6 Şubat depremi; özellikle geniş bir sahada yıkıma yol açması, olumsuz hava koşullarıyla birleşmesi, kara ve hava yollarının hasar görmesi gibi bütünleşik bir seyirle yaşanması sonucu görülmemiş bir sonuç doğurmuştur. Bu bakımdan insanlarımızın psikolojik sağlamlıkları oldukça zorlayıcı deneyimlere maruz kalmıştır. Ruh sağlığı alanında dikkat edilmesi gereken birtakım noktalar var.
1 - Depremzedelere yaşadıkları anı tekrar tekrar anlattırmak doğru bir müdahale olmaz, çünkü bu durum doğrudan travmayı tetiklemektedir.
2 - Kimi tepkiler, anormal olaya verilen normal tepkilerdir. Ruhsal olarak verilen her tepki, bir bozukluk anlamına gelmemektedir.
3 - Ne belirtileri görmezden gelmek, ne de belirtileri doruklarda yaşamak sağlıklı bir durum değildir. Yaşanan travma, bireyin günlük hayatla ilişkisini bozmaktaysa ve birtakım ruhsal belirtiler gündelik ilişkilerini ve hayat kalitesini olumsuz etkilemekteyse, hayatta kalmasıyla ilgili bireyin organizasyonlarını bozan durumlar yaşanıyorsa bu durumda “ kişinin psikolojik destek alması gerekiyor mu? “ sorusunun sorulması gerekiyor.
4 - Arama kurtarma yardımının ulaşamadığı noktalarda toplumdaki kaos ortamını giderici, doğru bilgiye ulaşmayı sağlayıcı bir rol sergilemeli, söylentiler hakkında var olan doğru bilgilerle yanlışları ayırt etmeli ve iletişimde doğru bilgileri baz almalıyız.
5 - Doğru bilgilendirme ile bu belirtilerin sonsuza kadar sürmeyeceğini ve geçeceğini belirtmeliyiz. Belirtiler bireyse olarak farklılıklar gösterebilir; Uyku problemleri, husuzursuzluk, kalp çarpıntısı vb. problemler kişilerde farklı şekillerde görülebilir.
Olağanüstü bir durum yaşadık, bu gündelik yaşanabilecek bir olay değil. Elbette zihnimiz kendimizi koruma altına alabilmek adına bizi zinde tutmaya çabalıyor fakat bu zindelik keyifli bir zindelik değil. Eğer bu durumlar kontrol edemeyeceğiniz noktalardaysa mutlaka bir uzman desteğine başvurmanız gerekiyor.
Terapi Ağı ekibi olarak dileriz ülkemiz benzeri bir afetle bir daha karşılaşmaz ve bu denli kayıplar yaşamaz.